Teek bij hond of kat verwijderen [stappenplan]

Verwijderen van teken bij hond en kat in het kort

  • Verwijder teken binnen 24 uur om ziekteoverdracht te voorkomen
  • Het best gebruik je een tekenhaak of schepje om gemakkelijk en foutloos te verwijderen
  • Voor moeilijkere plekjes kies je een tekentang
  • Desinfecteer de wond na het verwijderen van de teek
  • Raadpleeg een dierenarts bij moeilijk bereikbare plekken of complicaties
  • Controleer je huisdier na elke wandeling op teken

Je bent lekker aan het knuffelen met je hond of kat en opeens voel je iets kleins en hards in de vacht. Een teek! Geen paniek – dit overkomt bijna elke huisdiereigenaar wel eens. Teken zijn vooral actief in de warmere maanden en houden van plekjes waar het lekker warm en vochtig is. Denk aan oksels, oren, tussen de tenen en rond de hals van je huisdier.

Het goede nieuws is dat je in de meeste gevallen prima zelf een teek kunt verwijderen. Wel is het belangrijk om dit op de juiste manier te doen, want een verkeerd verwijderde teek kan voor problemen zorgen.


Waarom moet een teek er snel uit?

Teken kunnen verschillende ziektes overbrengen, zoals de ziekte van Lyme. Gelukkig gebeurt dit niet meteen – meestal duurt het minstens 16 tot 24 uur voordat er het speeksel van de teek de bloedbaan van zijn prooi heeft bereikt en ziekteverwekkers worden overgedragen. Daarom is het slim om je huisdier na elke wandeling of na het buitenspelen even te controleren, vooral als jullie door hoog gras of struiken zijn gelopen.

Ziekte van Lyme

Lang niet alle teken zijn drager van de bacterie die de ziekte van Lyme kan veroorzaken. Ongeveer 1 op de 5 teken draagt de Borrelia bacterie bij zich.


Teek herkennen

Een teek is een klein, spinachtig parasietje dat zich vastbijt in de huid van mensen en dieren om bloed te zuigen. In onopgemerkte staat is een teek meestal niet groter dan een speldenknop (1–3 mm), met een platte, ovale vorm en een roodbruine tot donkerbruine kleur. Teken hebben acht pootjes en geen duidelijke kop, maar bij goed kijken zie je aan de voorzijde hun monddelen, waarmee ze zich in de huid vastzetten. Ze komen vooral voor in gras, struiken en bosrijke gebieden, en kunnen lastig te zien zijn door hun kleine formaat en schutkleur.

Een teek die zich net heeft vastgehecht voelt als een klein, hard knobbeltje. Naarmate hij langer vasthangt, wordt hij groter en dikker door het bloed dat hij opzuigt. Na het opzuigen van bloed zwelt het lichaam op tot een grijsblauw of zwart bolletje, soms wel zo groot als een erwt.

Nadat de teek volgezogen is met bloed van zijn prooi laat hij los en valt uit de vacht. De teek is dan klaar om eitjes te leggen. Het kan dus dat je de volgezogen teek in huis tegenkomt nadat deze uit je hond of kat zijn vacht gevallen is.


Teek zelf verwijderen uit je hond of kat zijn vacht

Een teek kun je meestal gemakkelijk zelf verwijderen. Hoe sneller je erbij bent, des te beter. Er zijn in ieder geval een aantal dingen die je nodig hebt:

Benodigdheden

Voor het verwijderen van een teek heb je niet veel nodig. Zorg dat je het volgende bij de hand hebt:

  • Een tekentang, haak, schepje of pincet met fijne punt
  • Handschoenen (optioneel, maar hygiënischer)
  • Ontsmettingsalcohol of jodium
  • Wattenstaafjes of gaasjes
  • Iemand die je huisdier kan vasthouden (als je dier onrustig is)

Tekentang vs haak of “schepje”

Tegenwoordig zijn verschillende soorten tekentangen op de markt, waaronder:

  • De klassieke plastic tekentang (zoals een pincet of tangetje met schuivend mechanisme)
  • De tekenhaak (vaak van plastic of metaal, met een V- of gleufvormige opening)
  • Metalen tekenschepjes (vaak plat, met een smalle, spits toelopende gleuf — lijken op een miniversie van een koevoet of schepje)

Voor huisdieren zoals honden en katten is de tekenhaak of schepje met gleufvormige opening meestal de beste keuze.


Beeztees tekenverwijderaar

  • Handig te gebruiken, ook zonder ervaring, prettig voor het dier.
  • Twee formaten, voor iedere teek te gebruiken

Deze heeft een aantal voordelen:

  • Minder kans op knijpen: In tegenstelling tot tangen knijpt de haak niet in het lijfje van de teek, waardoor de kans kleiner is dat de teek zijn inhoud (met mogelijke ziekteverwekkers) in de huid van je dier terecht komt.
  • Gemakkelijk in gebruik: Je schuift de gleuf onder de teek, draait een paar keer en de teek laat vanzelf los.
  • Geschikt voor alle groottes: De haak of schep werkt goed bij zowel kleine als grote teken, je kunt ze vaak per setje kopen met twee maten.
  • Weinig stress voor het dier: Het gaat snel en zonder trekken of wrikken.
Wanneer is een tekentang wél handig?
  • Moeilijke plekken: Als je veel ervaring hebt en heel kleine teken moet verwijderen op een lastige plek, zoals tussen de tenen of bij kattenoren, kan een precisiepincet handig zijn.
  • Ervaring: Sommige mensen vinden een pincet fijner voor controle, maar dan moet je goed weten wat je doet om geen lichaamsdelen van de teek af te knijpen.

Traditionele tekentang

  • Handig voor precisiegebruik
  • Vergt iets meer behendigheid en ervaring


De teek verwijderen [stappenplan]

Vervolgens kun je de teek in een aantal stappen grondig en volledig verwijderen:

teek in vacht van hond
  1. Stap 1: Zorg voor rust Ga op een plek zitten waar je goed licht hebt. Als je huisdier onrustig is, vraag dan iemand om hem rustig vast te houden. Spreek met een kalmerende stem en geef eventueel een lekker hapje als afleiding.
  2. Stap 2: Lokaliseer de teek goed Bekijk eerst goed waar de teek precies zit. Spreid de vacht voorzichtig uit elkaar zodat je de hele teek kunt zien. Let op: de kop van de teek zit het dichtst bij de huid van je huisdier.
  3. Stap 3: Pak de teek vast Plaats de teektang of het pincet zo dicht mogelijk bij de huid, rond de kop van de teek. Niet rond het dikke lijf pakken – dan kun je de teek per ongeluk kapotknijpen en blijft de kop achter.
  4. Stap 4: Trek rustig omhoog Trek de teek er met een rustige, gelijkmatige beweging uit. Niet draaien of rukken! Gewoon recht omhoog trekken. Het kan even duren voordat de teek loslaat.
  5. Stap 5: Controleer Kijk of de hele teek eruit is. Je moet de kop en alle pootjes kunnen zien. Soms blijft er een klein stukje huid van je huisdier aan de teek hangen – dat is normaal.
  6. Stap 6: Desinfecteer Maak de plek waar de teek zat schoon met ontsmettingsalcohol. Ook je handen kun je even ontsmetten, vooral als je geen handschoenen droeg.

Klaar! Nog een kleine tip: houd goed in de gaten of je hond of kat geen last heeft van de plek waar de teek gezeten heeft en of deze plek er normaal uit blijft zien.


Wat als er iets mis gaat?

Soms breekt de kop van de teek af en blijft deze in de huid zitten. Dat ziet eruit als een klein, donker puntje. Wanneer de gehele kop blijft zitten is er nog steeds het risico op overdracht van bacteriën. Het is daarom belangrijk de kop alsnog proberen te verwijderen, met een ontsmette pincet of naald bijvoorbeeld. Twijfel je hierover? Vraag de dierenarts te helpen. Houd de plek ook een paar dagen in de gaten. Als je roodheid, zwelling of pus ziet, neem dan contact op met je dierenarts.


Wanneer naar de dierenarts?

In sommige situaties is het verstandig de hulp van een professional in te schakelen:

  • Als de teek op een moeilijk bereikbare plek zit (bijvoorbeeld diep in het oor)
  • Als je huisdier erg onrustig wordt en je hem niet kunt vasthouden
  • Als je er niet zeker van bent dat je de hele teek hebt verwijderd
  • Als je huisdier binnen enkele dagen na een tekenbeet moe wordt, koorts krijgt of niet wil eten
  • Als er rond de tekenbeet een rode ring ontstaat (teken van de ziekte van Lyme)

Schaam je niet om hulp te vragen – dierenartsen verwijderen dagelijks teken en doen dit supersnel en stressvrij voor je huisdier.


Voorkomen is beter dan genezen

Natuurlijk kun je niet alle teken voorkomen, maar er zijn wel manieren om het risico te verkleinen. Controleer je huisdier na elke wandeling, vooral in de zomer. Let extra goed op plekjes waar teken graag zitten: oren, oksels, liezen en tussen de tenen.

Er bestaan ook speciale tekenmiddelen die je bij de dierenarts kunt krijgen. Deze middelen doden teken voordat ze ziektes kunnen overbrengen. Vraag je dierenarts welke optie het beste bij jouw huisdier past.


Een teek is geen ramp

Het verwijderen van een teek lijkt misschien eng, maar met de juiste aanpak is het eigenlijk heel simpel. Je kunt het meestal gemakkelijk zelf, thuis doen. Doe het wel met beleid, blijf rustig en zorg dat je de gehele teek verwijdert. Met een goede tekentang in huis en de juiste techniek ben je goed voorbereid op de volgende teek die je tegenkomt. En wie weet merk je wel dat je huisdier er nauwelijks iets van merkt – vaak zijn baasjes zenuwachtiger dan het dier zelf!

Meer info